آب اکسیژنه یا پراکسیدهیدروژن چیست؟
آب اکسیژنه یا «پراکسید هیدروژن»، یک ترکیب شیمیایی به شکل مایع بیرنگ است که در دمای اتاق وجود دارد. این ماده دارای خواص اکسیدان است و یک عامل سفیدکننده و ضدعفونیکننده قوی محسوب میشود. از این ماده با غلظتهای پایین برای مصارف خانگی همچون سفید کردن لباسها یا ضدعفونی کردن زخمها میتوان بهره برد.
ساختار شیمیایی آب اکسیژنه
پراکسید هیدروژن یا آب اکسیژنه یکی از ساده ترین پراکسیدهاست که دارای ساختاری شبیه به مولکول میباشد اما یک اتم اکسیژن اضافی دارد.
این ترکیب شیمیایی تشکیل شده از دو گروه هیدروکسیل بوده که با پیوند کووالانسی (به صورت پیوند یگانه اکسیژن-اکسیژن) به یکدیگر متصل شدهاند.

فرمول شیمیایی آب اکسیژنه
فرمول شیمیایی این ماده H2O2 میباشد. آب اکسیژنه در سطح مولکولی، از دو اتم هیدروژن و دو اتم اکسیژن تشکیل شده که با پیوندهای کووالانسی به یکدیگر متصل هستند. از بارزترین مشخصات H2O2 این است که میتواند به سرعت تجزیه شود و بهH2O (آب) وO2 (اکسیژن) تبدیل گردد. این واکنش اگر در غلظتهای بالا باشد یا به روش نامناسب انجام گیرد ممکن است به صورت انفجاری باشد.
آب اکسیژنه به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی قویاش در صنایع مختلفی مانند پزشکی، دندانپزشکی، باغبانی، تصفیه آب و پرورش دام و طیور به عنوان یک ماده ضدعفونیکننده استفاده میشود. همچنین در واکنشهای شیمیایی صنعتی به عنوان یک واکنشدهنده استفاده میشود.
از این رو استفاده از آب اکسیژنه باید با احتیاط و با رعایت دستورالعملهای ایمنی و در غلظتهای مناسب صورت گیرد؛ زیرا میتواند به سوختگی شیمیایی پوست منجر گردد یا در صورتی که به صورت خوراکی مصرف شود باعث آسیب به بافتهای داخلی شود.
بازار خرید و فروش آب اکسیژنه:
بازار خرید و فروش آب اکسیژنه به دلیل کاربردهای گسترده این ماده، همیشه در حال رشد است. با افزایش نیاز صنایع آرایشی بهداشتی، دارویی و کشاورزی و دام و طیور به این ترکیب، تقاضا برای آب اکسیژنه نیز افزایش یافته است. قیمت فروش آب اکسیژنه تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله کیفیت، روش تولید آب اکسیژنه و منابع تأمین آن قرار دارد. پتروآلتون با عرضه این ماده با کیفیت بالا و قیمت مناسب، به مشتریان خود در این بازار رقابتی کمک میکند تا نیازهای خود را برآورده کنند.
قیمت خرید آب اکسیژنه صنعتی
بدلیل نوسانات ارز جهت اطلاع از قیمت لحظه ای آب اکسیژنه صنعتی با کارشناسان پتروآلتون در تماس باشید. 02159236
آب اکسیژنه با چه درصدهای خلوصی در بازار عرضه میشود؟
| آب اکسیژنه 3 درصد | در مصارف خانگی بعنوان ضدعفونی کننده و درمان زخم ها |
|---|---|
| آب اکسیژنه 3 تا 12 درصد | در آرایشگاه ها بعنوان سفید کننده و تقویت کننده مو |
| آب اکسیژنه 30 درصد | آزمایشهای علمی و تحقیقاتی، و در واکنشهای مختلف شیمیایی |
| هیدروژن پراکسید 30 تا 35 درصد | برای تمیزکردن دستگاههای الکترونیکی و ضدعفونی کردن دست |
| آب اکسیژنه 35 درصد | خنثی کردن کلر موجود در آب |
| آب اکسیژنه 35 درصد و 50 درصد | در فرآیندهای تولید مواد غذایی در صنعت |
| هیدروژن پراکسید 90 درصد | منبع اکسیژن در کیپ کارناوال و بهعنوان سوخت موشک |
انواع آب اکسیژنه بر اساس کاربرد
آب اکسیژنه را بر اساس کاربردهای متفاوت آن در صنایع مختلف میتوان به پنج دسته یا گرید تقسیم کرد:
-
آب اکسیژنه صنعتی (صنایع مختلف):
بیشترین تولید پراکسید هیدروژن برای استفاده صنعتی است. دلیل اینکه گرید صنعتی آب اکسیژنه از گرید غذایی جدا شده این است که آب اکسیژنه صنعتی حاوی فلزات سنگین بسیار خطرناک و سایر مواد مضر و تثبیت کننده هایی است که میتواند در بافتهای چربی بدن انسان اختلال ایجاد کند.
غلظت آب اکسیژنه صنعتی 35 تا 90 درصد است، اما از آنجا که محلولهای بیش از 68 درصد پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن کامل به بخار و اکسیژن (با افزایش دمای بخار) دارند، این گریدها بسیار خطرناک بوده و به مراقبت ویژه و محل ذخیره سازی اختصاصی نیاز دارند.
-
آب اکسیژنه خوراکی یا بهداشتی (پراکسید هیدروژن فود گرید):
این محصول فقط در دو نوع آب اکسیژنه خوراکی 35 درصد و آب اکسیژنه خوراکی 50 درصد تولید میگردد و در صنایع غذایی استفاده میشود. هزینه تولید آب اکسیژنه خوراکی بسیار بالا است. جالب است بدانید نوتروفیلهای موجود در بدن انسان نیز هیدروژن پراکسید را به عنوان اولین خط دفاعی در برابر سموم، انگلها، باکتریها، ویروسها و مخمر تولید میکنند.
-
آب اکسیژنه آزمایشگاهی (Reagent)
آب اکسیژنه با غلظت معمولا 37 درصد، در آزمایشهای علمی، تحقیقاتی و پژوهشی مورد استفاده قرار میگیرد.
-
آب اکسیژنه گرید آرایشی (Beautician Grade)
این گرید با غلظت 3 تا 12 درصد بوده و به عنوان سفیدکننده دندان و تقویتکننده موها و همچنین در محصولات آرایشی و بهداشتی مانند اکسیدان و رنگ مو کاربرد دارد.
-
آب اکسیژنه دارویی (Pharmaceutical Grade)
غلظت گرید دارویی هیدروژن پراکسید 3 درصد است و مصارف بسیاری در صنعت دارویی از جمله ضد عفونی کنندگی دارد. این ماده در ترکیب با آب دیونیزه و مواد تثبیت کننده همچون اوره و بنزالکونیوم کلراید، در فرمولاسیون مواد ضدعفونی کننده سطوح، مخصوصا در دوران همه گیری کرونا کاربرد داشتند. آب اکسیژنه دارویی را با عنوان پراکسید هیدروژن خانگی میتوان به صورت گسترده در داروخانهها یافت.
کاربردهای آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید)در صنایع مختلف:
آب اکسیژنه یا هیدروژن پراکسید (H2O2) با وجود سادگی فرمول شیمیاییاش، یک ترکیب بسیار پرکاربرد و چندمنظوره است که در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده به دلیل خواص اکسیدکنندگی قوی و توانایی تجزیه شدن به آب و اکسیژن (که آن را دوستدار محیط زیست میکند) بسیار ارزشمند است.
در ادامه به برخی از مهمترین کاربردهای آب اکسیژنه اشاره میکنیم:

کاربرد آب اکسیژنه(هیدروژن پراکسید) در صنعت کشاورزی:
- ضد عفونی کردن خاک: برای ضدعفونی کردن خاک و از بین بردن قارچها و باکتریهای مضر استفاده میشود.
- افزایش اکسیژن در آب آبیاری: در سیستمهای هیدروپونیک و کشت بدون خاک برای افزایش سطح اکسیژن در آب آبیاری و بهبود رشد ریشهها به کار میرود.

کاربرد آب اکسیژنه(هیدروژن پراکسید) در پزشکی و بهداشت:
- ضدعفونیکننده و آنتیسپتیک: آب اکسیژنه رقیق (معمولاً ۳%) برای ضدعفونی کردن زخمهای کوچک، خراشیدگیها و بریدگیها استفاده میشود. حبابهایی که هنگام تماس با زخم ایجاد میکند، نشاندهنده آزاد شدن اکسیژن و از بین بردن باکتریها و مواد آلی است.
- دهانشویه: در برخی از دهانشویهها برای از بین بردن باکتریهای عامل بوی بد دهان و کمک به سلامت لثه استفاده میشود.
- ضدعفونی ابزارهای پزشکی: در غلظتهای بالاتر، برای استریلیزاسیون ابزارهای پزشکی و دندانپزشکی کاربرد دارد.
- از بین بردن جرم گوش: میتواند برای نرم کردن و کمک به خروج جرم گوش استفاده شود.
کاربرد هیدروژن پراکسید(آب اکسیژنه) در صنایع آرایشی بهداشتی
- رنگ مو: یکی از اجزای اصلی در محصولات رنگ مو و دکلره است. آب اکسیژنه با باز کردن کوتیکول مو، به رنگ اجازه میدهد تا به عمق مو نفوذ کند و همچنین رنگدانههای طبیعی مو را اکسید و روشن میکند.
- سفیدکننده ناخن: برای سفید کردن و روشن کردن لکههای روی ناخنها استفاده میشود.
- پاکسازی پوست: در برخی محصولات مراقبت از پوست، به دلیل خواص ضدعفونیکننده و پاک کنندگی ملایم به کار میرود (البته با احتیاط و در غلظتهای بسیار پایین).
کاربرد آب اکسیژنه(هیدروژن پراکسید) در صنایع دام و طیور
در این صنعت، آب اکسیژنه عمدتاً به دلیل خواص ضدعفونیکننده، اکسیژنرسان و از بین برنده پاتوژنها مورد استفاده قرار میگیرد:
-
ضدعفونی آب آشامیدنی دام و طیور:
- آب اکسیژنه میتواند به عنوان یک ضدعفونیکننده قوی برای تصفیه آب آشامیدنی حیوانات استفاده شود. این کار به کاهش بار میکروبی آب، از بین بردن باکتریها، ویروسها و قارچهای مضر کمک میکند و از شیوع بیماریها در گله یا مرغداری جلوگیری میکند.
- همچنین به حذف بیوفیلمها (لایههای لزج میکروبی) از خطوط لوله آب کمک میکند که میتواند مانع جریان آب و محل تجمع پاتوژنها باشد.
-
بهداشت و ضدعفونی محیط و تجهیزات:
- برای ضدعفونی کردن سطوح، کف، دیوارها، قفسها، و تجهیزات دامداری و مرغداریها استفاده میشود. این کار به کنترل بیماریها و حفظ بهداشت محیط کمک میکند.
- به خصوص در فواصل بین دورههای پرورش (مثلاً بین جوجهریزیها)، از آب اکسیژنه برای یک ضدعفونی کامل و موثر استفاده میشود.
-
درمان و کنترل برخی بیماریها:
- در مواردی برای درمان موضعی برخی عفونتها یا زخمها در حیوانات (با تجویز دامپزشک و در غلظتهای مناسب) کاربرد دارد.
- در برخی موارد، میتواند به عنوان یک عامل کمکی در کنترل بیماریهای تنفسی یا گوارشی که عامل باکتریایی دارند، استفاده شود.
-
کاهش بوی آمونیاک:
- آب اکسیژنه با اکسید کردن ترکیبات آمونیاکی و سولفیدی، میتواند به کاهش بوی نامطبوع در فضاهای نگهداری دام و طیور کمک کند و کیفیت هوای محیط را بهبود بخشد.

کاربرد آب اکسیژنه(هیدروژن پراکسید) در صنایع گاز و پتروشیمی
کاربرد آب اکسیژنه در صنعت نفت و گاز:
در این صنعت، آب اکسیژنه بیشتر در فرآیندهای مربوط به تصفیه، جداسازی و کاهش آلایندهها نقش دارد:
-
حذف سولفید هیدروژن (H2S):
- یکی از مهمترین کاربردهای آن در حذف H2S (که گازی سمی و خورنده است) از گاز طبیعی، نفت خام و آبهای تولیدی (produced water) است. آب اکسیژنه با H2S واکنش داده و آن را به سولفور عنصری (که کمتر سمی است) یا سولفات (که قابل تصفیه است) تبدیل میکند. این فرآیند هم برای ایمنی پرسنل و هم برای جلوگیری از خوردگی تجهیزات حیاتی است.
- همچنین برای حذف مرکاپتانها (ترکیبات گوگردی بدبو) نیز میتواند به کار رود.
-
تصفیه آبهای آلوده:
- در پالایشگاهها و سکوهای نفتی، حجم زیادی آب آلوده به مواد نفتی، فنلها و سایر آلایندهها تولید میشود. آب اکسیژنه به عنوان یک اکسیدکننده قوی برای تجزیه این آلایندهها به ترکیبات سادهتر و کمتر مضر استفاده میشود که تصفیه آنها را آسانتر میکند.
- بهبود کیفیت آب خروجی و کاهش اثرات زیست محیطی.
-
حذف آلایندههای آلی در خاک و آبهای زیرزمینی:
- در صورت نشت نفت یا فرآوردههای نفتی، آب اکسیژنه میتواند برای اکسیداسیون و تجزیه آلایندههای نفتی در خاک و آبهای زیرزمینی استفاده شود (فرآیند In-situ Chemical Oxidation یا ISCO).
-
کمک به عملیات حفاری:
- در برخی موارد، آب اکسیژنه برای کنترل رشد باکتریها در سیالات حفاری و جلوگیری از خوردگی بیولوژیکی تجهیزات چاه استفاده میشود.
کاربرد آب اکسیژنه در صنعت پتروشیمی:
صنعت پتروشیمی یکی از بزرگترین مصرفکنندگان آب اکسیژنه است، زیرا در اینجا بیشتر به عنوان یک واکنشدهنده یا عامل اکسیدکننده در تولید مواد شیمیایی دیگر به کار میرود:
-
تولید پروپیلن اکسید:
- یکی از بزرگترین مصرفکنندگان آب اکسیژنه در صنعت پتروشیمی، فرآیند تولید پروپیلن اکسید (HPPO) است. پروپیلن اکسید یک واسطه شیمیایی مهم است که در تولید پلیاورتانها، گلیکولهای پروپیلن (ضدیخ) و سایر مواد شیمیایی کاربرد دارد. این فرآیند جایگزین روشهای سنتیتر و آلایندهتر است.
-
تولید کاپرولاکتام:
- در تولید کاپرولاکتام که ماده اولیه برای تولید نایلون ۶ است، از آب اکسیژنه به عنوان اکسیدکننده استفاده میشود.
-
تولید فنل و استون:
- در برخی فرآیندهای تولید فنل و استون (مانند فرآیند کومن)، آب اکسیژنه میتواند به عنوان یک اکسیدکننده برای تولید واسطهها یا تصفیه محصولات جانبی به کار رود.
-
تولید پراسیدها و مواد شیمیایی خاص:
- آب اکسیژنه به عنوان پیشساز برای تولید پراسیدها (مانند پر استیک اسید) که خودشان عوامل اکسیدکننده و ضدعفونیکننده قوی هستند، استفاده میشود.
- در سنتز بسیاری از مواد شیمیایی آلی و معدنی دیگر نیز به عنوان یک عامل اکسیدکننده پاک و کارآمد نقش دارد.
-
تصفیه پسابهای صنعتی:
- مشابه صنعت نفت و گاز، در پتروشیمی نیز برای تصفیه پسابهای حاوی ترکیبات آلی پیچیده، فنلها، سیانیدها و سایر آلایندهها استفاده میشود. این کار به کاهش BOD/COD (اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی و شیمیایی) پساب و تطابق با استانداردهای زیست محیطی کمک میکند.
همانطور که میبینید، آب اکسیژنه به دلیل خواص اکسیدکنندگی قوی و عدم تولید پسماندهای سمی، در این صنایع سنگین نیز به عنوان یک راه حل کارآمد و نسبتاً دوستدار محیط زیست مطرح است. این گواهی دیگر بر چندکاره بودن این ماده شگفتانگیز است!
کاربرد آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید) درصنعت نساجی:
- سفیدکننده الیاف: آب اکسیژنه به عنوان یک عامل سفیدکننده قدرتمند و دوستدار محیط زیست برای سفید کردن پنبه، پشم، ابریشم و سایر الیاف نساجی استفاده میشود. این ماده جایگزین مناسبی برای سفیدکنندههای کلری است که میتوانند مضرتر باشند.
کاربرد آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید) در کاغذسازی:
- سفید کردن خمیر کاغذ: برای سفید کردن خمیر کاغذ و تولید کاغذ با کیفیت بالاتر و روشنتر به کار میرود. این فرآیند باعث میشود کاغذ در برابر زرد شدن در طول زمان نیز مقاومتر شود.
کاربرد آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید) در تصفیه آب و فاضلاب:
- اکسیداسیون آلایندهها: آب اکسیژنه برای اکسید کردن و حذف آلایندههای آلی و معدنی در تصفیه آب آشامیدنی و فاضلاب استفاده میشود. این شامل حذف آهن، منگنز، سولفید هیدروژن، فنلها و سایر ترکیبات مضر است.
- کنترل بو: به حذف بوهای نامطبوع ناشی از ترکیبات گوگردی در سیستمهای فاضلاب کمک میکند.
- ضدعفونی: میتواند به عنوان یک ضدعفونیکننده برای از بین بردن باکتریها و ویروسها در آب استفاده شود.
کاربرد آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید) در صنایع غذایی:
- استریلسازی بستهبندی: برای استریل کردن ظروف بستهبندی مواد غذایی (به ویژه بستهبندیهای تتراپک) استفاده میشود تا عمر مفید محصولات افزایش یابد.
- سفیدکننده مواد غذایی: در برخی موارد برای سفید کردن و بهبود ظاهر مواد غذایی مانند آرد، روغن و نشاسته به کار میرود (البته با رعایت استانداردهای بهداشتی).
کاربرد آب اکسیژنه در استفادههای خانگی:
- پاک کردن لکهها: برای پاک کردن لکههای خون، چمن و برخی لکههای دیگر از لباس و سطوح.
- سفید کردن لباسها: جایگزینی ملایمتر برای سفیدکنندههای کلری برای سفید کردن لباسهای سفید.
- تمیز کردن سطوح: برای تمیز کردن و ضدعفونی کردن سطوح مختلف در خانه، از جمله حمام و آشپزخانه.
روش تولید، تهیه و ساخت آب اکسیژنه(هیدروژن پراکسید)
آب اکسیژنه یا هیدروژن پراکسید (H2O2) ترکیبی شیمیایی با کاربردهای فراوان در صنایع مختلف از جمله پزشکی، آرایشی، و بهداشتی است. روشهای مختلفی برای تولید این ماده وجود دارد که به طور کلی میتوان آنها را به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
۱. روشهای سنتی (پایه آنتراکینون):
این روشها، که برای مدت طولانی روشهای اصلی تولید آب اکسیژنه بودهاند، بر پایه فرآیند اکسیداسیون آنتراکینون استوارند. در این روش، مراحل زیر طی میشود:
- هیدروژناسیون: آنتراکینون در حضور کاتالیزور (معمولاً پالادیوم) هیدروژنه شده و به آنتراهیدروکینون تبدیل میشود.
- اکسیداسیون: آنتراهیدروکینون با اکسیژن هوا اکسید شده و مجدداً به آنتراکینون تبدیل میشود. در این مرحله، آب اکسیژنه به عنوان محصول جانبی تولید میشود.
- استخراج و خالصسازی: آب اکسیژنه تولید شده از مخلوط واکنش استخراج و خالصسازی میشود.
مزایا:
- فرآیندی اثباتشده .
- قابلیت تولید در مقیاس بالا.
معایب:
- پیچیدگی فرآیند و نیاز به تجهیزات خاص.
- مصرف انرژی بالا.
- تولید پسماندهای شیمیایی.
۲. روشهای نوین (دوستدار محیط زیست):
با توجه به معایب روشهای سنتی، تحقیقات زیادی برای یافتن روشهای جایگزین و دوستدار محیط زیست انجام شده است. برخی از این روشها عبارتند از:
-
تولید مستقیم از عناصر (اکسیداسیون مستقیم هیدروژن): در این روش، هیدروژن و اکسیژن در حضور کاتالیزور مناسب (مانند کاتالیزورهای پایه پالادیوم-طلا) به طور مستقیم با یکدیگر واکنش داده و آب اکسیژنه تولید میکنند.
مزایا:
- فرآیندی سادهتر و با مراحل کمتر.
- مصرف انرژی کمتر.
- کاهش تولید پسماند.
معایب:
- چالشهای مربوط به ایمنی (واکنش مستقیم هیدروژن و اکسیژن).
- نیاز به کاتالیزورهای بسیار فعال و پایدار.
-
روشهای الکتروشیمیایی: در این روشها، آب اکسیژنه از طریق واکنشهای الکتروشیمیایی در یک سلول الکترولیتی تولید میشود. این روش میتواند شامل واکنش اکسیژن بر روی کاتد و آب بر روی آند باشد.
مزایا:
- قابلیت تولید در مقیاسهای مختلف (از آزمایشگاهی تا صنعتی).
- کاهش آلودگی زیستمحیطی.
- امکان تولید در محل مصرف (On-site production).
معایب:
- نیاز به انرژی الکتریکی.
- چالشهای مربوط به طراحی الکترودها و انتخاب الکترولیت.
-
روشهای فتوشیمیایی: در این روشها، از نور (معمولاً نور فرابنفش) برای تحریک واکنشهای تولید آب اکسیژنه استفاده میشود.
مزایا:
- استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر (نور خورشید).
- دوستدار محیط زیست.
معایب:
- بازده پایین در مقیاس صنعتی.
- نیاز به فوتوکاتالیزورهای کارآمد.
یک مثال ساده از تولید آب اکسیژنه در خانه (صرفاً برای درک مفهوم):
اگرچه تولید آب اکسیژنه در مقادیر بالا و با خلوص صنعتی در خانه امکانپذیر نیست، اما میتوان یک واکنش ساده را برای درک مفهوم آن مشاهده کرد. به عنوان مثال، در حضور برخی کاتالیزورها (مثل مخمر یا برخی آنزیمها)، آب اکسیژنه میتواند از آب و اکسیژن تولید شود.
به عنوان مثال، برای دیدن واکنش تجزیه آب اکسیژنه (عکس فرآیند تولید)، اگر کمی آب اکسیژنه رقیق (مثلاً 3%) را با مقداری مخمر مخلوط کنید، شاهد تولید حبابهایی از اکسیژن خواهید بود که نشاندهنده تجزیه H2O2 به آب و اکسیژن است.
معروفترین تولید کنندگان آب اکسیژنه در ایران :
شرکت کلرپارس معروفترین تولید کننده آب اکسیژنه در ایران میباشد.
معروفترین تولید کنندگان آب اکسیژنه در خارج ازکشور:
شرکت Evonik اروپا ، Pasha ترکیه و Akzonobel هلند از معروفترین تولید کنندگان آب اکسیژنه در خارج از کشور میباشند.
تجزیه آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید)و فرمول آن:

پراکسید هیدروژن، در غیاب کاتالیزورها به کندی تجزیه میشود. این ترکیب ناپایدار در اثر حرارت (گرما) تجزیه شده (این عمل پیش از رسیدن به نقطه جوش اتفاق میافتد) و با گذشت زمان به آب و اکسیژن تجزیه میشود. در تصویر زیر فرمول تجزیه آب اکسیژنه قابل مشاهده است.
فوائد و مضرات آب اکسیژنه:
آب اکسیژنه چه خطراتی میتواند داشته باشد؟
- آب اکسیژنه یا پراکسید هیدروژن را باید از نظر فیزیولوژیکی یک ماده خطرناک دانست. خاصیت اکسیدکنندگی این ماده، آن را برای سلولها سمی می کند. علت سمیت آن اکسید شدن پروتئینها، غشاء لیپیدی سلولها و توسط یون DNA پراکسید است.
- آب اکسیژنه با غلظت بیش از 40 درصد بیشترین خطر را دارند. اما غلظتهای کم آب اکسیژنه (حدود 6 درصد) چندان برای انسان خطری ندارد و در داروخانه ها نیز به سادگی پیدا میشود. البته باید توجه داشت که همین غلظت نیز برای استفادههای داخلی بدن یا سیستم گوارشی مناسب نیست.
- از آنجا که آب اکسیژنه یک ماده خورنده است برای بدن مضر بوده و حتی غلظتهای پایین آن که برای مصارف خانگی استفاده میشوند نیز میتواند به خارش چشم، پوست و نواحی مخاطی منجر شوند.
- یکی دیگر از بزرگترین خطرات هیدروژن پراکسید برای انسان خوردن این ماده است؛ در صورتی که این ماده به معده وارد شده و تجزیه شود، گاز بسیاری تولید میکند. به عنوان مثال آب اکسیژنه 3%، حدود 10 برابر خود گاز ایجاد میکند.
- برخورد آب اکسیژنه با پوست میتواند باعث اکسید شده و سلولهای سطحی پوست را تخریب کند، اما اگر زمان تماس پوست با آب اکسیژنه زیاد باشد، ممکن است به سوختگی پوست منجر شود. خطر آب اکسیژنه با غلظتهای بالا برای پوست بسیار بیشتر است. در صورتی که پوست در اثر استفاده از آب اکسیژنه با غلظت کم و به مدت کوتاه بسوزد، رنگ پوست سفید میشود که طی چند ساعت دوباره به حالت عادی خود باز میگردد. اما اگر آب اکسیژنه با غلظت بالاتر باشد، خورندگی آن هم بیشتر است و حتما باید به پزشک مراجعه شود.
- نگهداری آب اکسیژنه باید در مکان خشک و خنک، با تهویه مناسب و به دور از مواد قابل اشتعال انجام گیرد و باید از یک ظرف غیر واکنش پذیر مانند شیشه یا استیل ضد زنگ استفاده گردد.
- از دیگر خطرات باید به ایجاد ترکیبات انفجاری هنگام ترکیب هیدروژن پراکسید با مواد آلی اشاره کرد.
روش نگهداری آب اکسیژنه(هیدروژن پراکسید):
با توجه به ویژگیهای آب اکسیژنه باید آن را به گونهای بسته بندی و نگهداری کرد که در معرض نور قرار نگیرد. هر چه شرایط بسته بندی و نگهداری این ماده شیمیایی مناسبتر باشد بیشتر از تجزیه شدن آن جلوگیری خواهد شد.
یکی از مناسبترین روشهای نگهداری و بسته بندی آب اکسیژنه، قرار دادن این ماده در شیشه های تیره رنگ است که از وارد شدن نور و برخورد آن با ماده جلوگیری میکنند.
سوالات متداول درباره آب اکسیژنه(هیدروژن پراکسید):
چطور میتوانیم آب اکسیژنه را تشخیص دهیم؟
برای این کار باید به محلول بی کرومات پتاسیم، کمی اسید سولفوریک اضافه کرده و چند قطره آب اکسیژنه نیز اضافه شود. در این شرایط باید محلول به رنگ آبی تیره ظاهر شود و کم کم به رنگ سبز تغییر یابد.
تفاوت آب اکسیژنه صنعتی و خوراکی کدامست؟
گرید صنعتی آب اکسیژنه حاوی فلزات سنگین مواد مضر و رنگ مایل به زرد بوده و برای انسان سمی است. اما آب اکسیژنه خوراکی عاری از مواد سمی و خطر ناک و فلزات سنگین میباشد.
تفاوت آب اکسیژنه با وایتکس؟آیا آب اکسیژنه همان وایتکس است؟
خیر. آب اکسیژنه یک مایع بیرنگ غیر قابل اشتعال است و به دلیل خاصیت اکسید کنندگی بالا در صنایع مختلف همچون نساجی و کاغذ سازی مورد استفاده قرار میگیرد و خاصیت ضد عفونی کنندگی نیز دارد. اما وایتکس یا آب ژاول مایعی زرد رنگ با بو و مزه تند بوده و اغلب به عنوان گند زدا استفاده میشود.
تفاوت آب ژاول و آب اکسیژنه کدامست؟
پایه اصلی تشکیل آب ژاول یا وایتکس، کلر است. اما آب اکسیژنه یک اکسید کننده قوی است که از ترکیب دو مولکول هیدروژن با دو مولکول اکسیژن تهیه میشود. از لحاظ ظاهری نیز آب اکسیژنه کاملا بی رنگ بوده اما رنگ آب ژاول متمایل به زرد است.
بهترین نوع آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید)کدام است؟
آب اکسیژنه پاشا ساخت کشور ترکیه را میتوان بهترین نوع آب اکسیژنه دانست.
آب اکسیژنه را از کجا بخریم؟
شما میتوانید آب اکسیژنه را در حجمهای بالا از بازرگانیهای معتبر واردکننده این کالا همچون شرکت پترو آلتون تجهیز تهیه کنید.همچنین برای مصارف خانگی میتوانید آب اکسیژنه را از داروخانه ها تهیه نمائید.
برای مصارف خانگی از آب اکسیژنه چند درصد استفاده کنیم؟
برای مصارف خانگی معمولا از آب اکسیژنه 3 درصد استفاده می کنند.



کامران محبی –
ممنون بابت مطلب مفیدتون.
آیا آب اکسیژنه را باید در جای تاریک نگهداری کرد؟
مدیر –
این ماده شیمیایی در صورت وجود نور به آرامی تجزیه می شود، و از بین می رود. همانند الکل که وقتی در معرض هوا قرار می گیرد تجزیه می شود.
بر اساس این ویژگی موجود در آب اکسیژنه باید آن را به گونه ای بسته بندی و نگهداری کرد که در معرض نور قرار نگیرد. هر چه وضعیت بسته بندی و فضای این ماده شیمیایی مناسب تر باشد از تجزیه شدن آن به میزان بیشتری جلوگیری به عمل می آید.
از بهترین روش های نگهداری و بسته بندی آب اکسیژنه، قرار دادن آن در شیشه های تیره رنگ است .زیرا این شیشه ها از وارد شدن نور و برخورد آن با ماده جلوگیری می کنند.
علاوه بر آن در خصوص محافظت بیشتر و بهتر از این ماده میتوان آن را با همان بسته بندی ذکر شده در زیر زمین و یا انبار قرار داد زیرا فضای زیر زمین و انباری تاریکتر است. و میزان نور کمتری در این فضاها جریان پیدا می کند.
الهام نوربخش –
آب اکسیژنه رنگ چه موادی را از بین ببرد؟
مدیر –
در صورت استفاده از این ماده حتما مراقبت لباس هایتان باشید. زیرا نوع صنعتی پراکسید هیدروژن خاصیت رنگ زدایی بسیار قوی دارد. بافت و رنگ لباس ها را از بین می برد.