هیدروکسید پتاسیم چیست؟
هیدروکسید پتاسیم (با فرمول مولکولی KOH) مادهای جامد به رنگ سفید و خورنده است که به عنوان یک ترکیب معدنی به کار گرفته میشود و در بسیاری از صنایع همچون صنایع تولیدی شیمیایی و کشاورزی کاربرد دارد. این ترکیب معمولا به شکلهای پرک شده، پودری و یا گلوله ای تولید و به مصرف کنندگان عرضه میشود.
ساختار مولکولی هیدروکسید پتاسیم
کاربردهای هیدروکسید پتاسیم در صنایع
رایج ترین کاربردهای پتاس در ادامه شرح داده میشود:
کاربردهای هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی؛ تولید کود پتاس
میتوان گفت اصلیترین کاربردKOH برای تولید کود است. عنصر پتاسیم که از غذاهای اصلی گیاهان محسوب میشود، از طریق این ماده برای گیاهان تامین میشود. اهمیت کاربرد این ماده زمانی بیشتر میشود که کود تولید شده برای گیاهانی باشد که توانایی تغذیه از پتاسیم کلرید را ندارند.
استفاده از این ماده در علف کش ها و قارچ کش ها، کمک به تنظیم pH خاک های اسیدی از کاربردهای دیگر این ماده است. همچنین برای پیشگیری از آفات و بیماریها، مخلوطی ازKOH و اسید فسفریک (ترکیب غیر آفت کش) در گیاهان اسپری میشود.
از مزیت های استفاده از کود شیمیایی پتاس هیدروکسید باید به بهبود ریشه و عملکرد آن، بهبود رشد، کنترل آنزیم گیاه و بهبود انتقال قند در گیاه اشاره کرد.
کاربردهای هیدروکسید پتاسیم در باتری ها و سلول های سوختی
پتاسیم هیدروکسید به علت دارا بودن دو یون پتاسیم و هیدروکسید می تواند یک الکترولیت مهم باشد.
این ماده همچنین به عنوان یک الکترولیت در سلول های سوختی عمل می کند. محلول های KOH، از نظر هدایت الکتریکی نسبت به محلولهای NaOH بهتر هستند.
در معادن از دونوع باتری استفاده میشود: « باتری اسیدی» که معمولا در لکوموتیوهای معدنی استفاده میشود و برای شارژ باتری از یک سو کننده استفاده میگرد. و «باتری قلیایی یا خشک» که برای تامین روشنایی بخشی از معدن استفاده میشود.
چراغهای معدنی به باتری قلیایی مجهزند. چرا که این نوع باتریها از نظر مکانیکی مقاوم بوده و به آسانی سولفاته نمیشوند و کار با آنها ساده است. جنس صفحات کاتد به ترتیب آهن خالص و کادمیوم مخلوط با کمی آهن است و صفحات آند از هیدرات پتاسیم است.
باتری قلیایی یا باتری از جنس پتاسیم هیدروکسید چه فوایدی دارد؟
در باتری قلیایی غلظت محلول الکترولیت در حین عملیات شارژ و دشارژ همواره ثابت باقی میماند وهمین نکته باعث کاهش حجم الکترولیت شده و حجم باتری کاهش مییابد.
ساخت این باتری ها معمولا به گونه ای است که محلول الکترولیت از آنها به بیرون نشست نمیکند و باعث سوختگی فرد معدنچی نمیشود.
کاربردهای هیدروکسید پتاسیم در آزمایشگاه های شیمی
هیدروکسید پتاسیم برای آزمایشات و تجزیههای شیمیایی مختلف نیز استفاده میشود. مثلا، به تعیین میزان غلظت اسید در فرایند تیتراسیون کمک می کند. همچنین آزمایش KOH به تشخیص عفونت قارچی روی پوست کمک می کند.
کاربردهای هیدروکسید پتاسیم در در صنایع پتروشیمی
هیدروکسید پتاس در طول فرایندهای پالایش نفت و فرآورده های گاز طبیعی، نقش موثری در از بین بردن اسیدهای آلی و ترکیبات گوگرد دارد. به عنوان مثال دی اکسید کربن (CO2)، تری اکسید گوگرد (SO3) و نیتروژن تری اکسید (NO3) موجود در جریان گاز با کمک KOH جذب می گردند.
همچنین پتاس نقش کاتالیزور را در برخی فرایندها مثل فرایند تولید بیودیزل از روغن و چربی بر عهده دارد.
کاربردهای هیدروکسید پتاسیم در صنایع غذایی
صنایع غذایی از هیدروکسید پتاس برای مواردی همچون فرآوری شکلات و کاکائو، شستشوی میوه ها، نرم شدن زیتون و ترد شدن چوب شور استفاده میشود. این ماده به عنوان تثبیت کننده و غلظت دهنده نیز کاربرد دارد.
کاربردهای هیدروکسید پتاسیم در لوازم آرایشی و محصولات شوینده
پتاسیم هیدروکسید تنظیم کننده pH است و در تنظیم و تثبیت محصولات آرایشی کاربرد دارد و در 1.85 درصد لوازم آرایشی وجود دارد.
از این ماده با تاثیر تمیزکنندگی ناخن ها، در محصولات مانیکور استفاده میشود و در لاک پاککن ها، انواع لوسیون، شامپو، اسپری مو و غیره نیز کاربرد دارد. استفاده از هیدروکسید پتاس در محصولات اصلاح باعث از بین رفتن موهای زائد میشود. این ماده به دلیل pH بالا در بسیاری از محصولات آرایشی بهداشتی برای تنظیم کردن pH نهایی محصول مورد استفاده قرار میگیرد.
در صد استفاده از این ماده در موارد زیر مشخص شده است:
• کرم موبر صورت (55.76%)
• کرم موبر بدن (43.58%)
• صابون اصلاح (28.87%)
• فوم اصلاح (20.4%)
• فوم پاک کننده صورت (13.33%)
تولید هیدروکسید پتاسیم به چه صورت است؟
پتاسیم هیدروکسید با استفاده از الکترولیز با تکنولوژی سلول غشایی به صورت صنعتی تولید میگردد. نمک پتاسیم به شکل آب نمک برای تولید هیدروکسید پتاسیم، کلر و هیدروژن الکترولیز میشود. راه حل معمولا 32٪ در قدرت است که با استفاده از تبخیر به 50٪ متمرکز شده است.
KCl + 2 H 2 O → 2KOH + Cl 2 + H 22
این ماده در گذشته از واکنش بین پتاسیم کربنات و کلسیم هیدروکسید به دست میآمد. در اثر این واکنش، کلسیم کربنات جامد ایجاد میشود و پتاسیم هیدروکسید در محلول آبی باقی میماند. سپس رسوب ایجاد شده را جدا میکنند و با تغلیظ محلول زیری، بلورهای پتاسیم هیدروکسید پدیدار میشوند. امروزه در شیمی این روش سنتز تقریبا منسوخ است.
There are no reviews yet.