سود پرک چیست؟
سود پرک (Caustic soda flakes) با نام شیمیایی هیدروکسید سدیم، یک باز بسیار قوی بدون بو و به صورت کریستالهای سفید رنگ است که از در کنار هم قرار گرفتن سه عنصر سدیم ، اکسیژن و هیدروژن تشکیل میشود و خاصیت قلیایی دارد. این ماده خاصیت جذب کنندگی رطوبت هوا دارد. از هیدروکسید سدیم در تولید صابون، کاغذ، مواد منفجره، مواد رنگی و فراوردههای نفتی استفاده میشود و همچنین در پردازش پنبه و فلزات، شستشو و سفیدسازی، پوششهای اکسیدی و آبکاری به کار میرود.
نام های دیگر هیدروکسید سدیم
اسامی مترادف: سود کاستیک، سود پرک،Sodium hydroxide ، caustic soda flakes ، سود پرک کاستیک ، سدیم هیدروکساید ، هیدرات سدیم
مشخصات ظاهری سود پرک چیست؟
هیدروکسید سدیم نوعی کالای صادراتی است که به دو شکل مایع و جامد تولید میشود و درآمد و سود ارزی بالایی برای صادرکنندگان به همراه دارد. ویژگیهای ظاهری سود پرک جامد از این قرار است:
- کریستالی
- غیرفرار
- شفاف
- سفید
- بی بو
- بسیار خورنده
- سمی
دیگر ویژگیهای هیدروکسید سدیم:
سدیم هیدروکسید به سرعت در آب حل شده و محلولهای آبی تشکیل میدهد. این ماده بسیار جاذب رطوبت هوا است و این واکنش بسیار گرمازا بوده و باعث پاشیده شدن آب به اطراف میشود؛ از این رو باید موقع کار با آن از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده شود.
کاربرد سود پرک در صنایع مختلف
کاربرد سود پرک در صنعت کاغذ سازی
بیشترین کاربرد سود پرک در صنایع سلولزی و کاغذسازی است. فرآیندهایی همچون تولید خمیر کاغذ، سفید کردن خمیر، تصفیه آب و حذف جوهر از کاغذ بازیافتی، مستلزم استفاده از سود پرک است. افزایش PH فرآیند تخمیر الیاف کاغذ، جداکردن الیاف سلولزی از لیگنین، تجزیه چوب و صاف کردن و جلا دادن الیاف کاغذ از مصارف دیگر هیدروکسید سدیم در این صنعت می باشد.
کاستیک سودا برای افزایش درخشندگی و استحکام سلولز استفاده میشود؛ این سلولز فرآوری شده برای تولید ویسکوز که خود در تولید الیاف مصنوعی مانند سلفون و ابریشم به کار میرود استفاده می شود.
کاربرد سود پرک در نساجی و رنگرزی
برای رنگرزی الیاف مصنوعی مثل پلی استر و نایلون و برای فرآوری کتان از سود پرک استفاده میشود.
کاربرد سود پرک در صنعت چرم
برای دباغی و چرم سازی، از سدیم هیدروکسید و سولفید سدیم در قسمت داخلی پوست گوسفند و بره استفاده میشود. این ترکیبات با نفوذ به پوست، ریشه یا فولیکولهای مو را سست کرده و باعث جدا شدن پشم و مو از پوست میشوند.
کاربرد هیدروکسید سدیم در صنعت شیشه
خاکستر هیدروکسید سدیم در صنایعی همچون شیشه سازی، تولید فسفات و سیلیکات استفاده میشود.
کاربرد هیدروکسید سدیم در تولید صابون و مواد شوینده
تولید مواد شوینده و صابون از دیگر صنایعی است که سودپرک در آن کاربرد زیادی دارد. در فرآیندی که چربیها، روغنهای گیاهی و فونداسیونها به صابون تبدیل میشون،. از سدیم هیدروکسید استفاده میگردد.
کاربرد هیدروکسید سدیم در تولید سفید کننده و چربی زدایی با سود پرک
سفید کنندههای تهیه شده از سود پرک نسبت به سفیده کنندههای دیگر، کاربرد بیشتری در صنایع مختلف دارند. از این سفیدکنندهها برای کنترل کپک و قارچ و از بین بردن چربی استفاده میشود.
کاربردهای خانگی سود پرک در شستشو و نظافت
در خانه نیز ممکن است برای شستشو و نظافت (مثل شستشوی لولههای سینک و فیلتر هود آشپزخانه) از این ماده استفاده شود. پیش از شروع کار با این ماده شیمیایی، باید از تجهیزات ایمنی مانند ماسک، دستکش و عینک استفاده شود.
کاربرد سود پرک در تصفیه آب و فاضلاب
هیپوکلریت سدیم یا سفید کننده نوعی ضدعفونی کننده است که در تولید آن از هیدروکسید سدیم استفاده میشود. این ماده شیمیایی برای حذف فلزات سنگین و کنترل اسیدیته آب در تصفیه خانه و سیستم آب و فاضلاب استفاده میشود.
کاربرد سود پرک در صنایع غذایی
در تولید نوعی چوب نمک که برای تهیه خرده نان و کنسرو ، فرآوری زیتون، پوست کندن گوجه و سیب زمینی و سایر میوهها، استفاده میشود، سود پرک نقش دارد. جوش شیرین که از سود پرک به دست میآید، باعث جلوگیری از رشد کپکها و باکتریهای و جلوگیری از فساد مواد غذایی میشود.
از دیگر کاربردهای هیدروکسید سدیم در صنایع غذایی میتوان به تولید شیر، شکر، شکلات، کارامل، نشاسته، رشته فرنگی و برای بستهبندی محصولات اشاره کرد.
سودپرک در داروسازی
از سود سوز آور برای تولید بسیاری داروها مانند آسپرین، مسکن، داروهای ضد انعقاد و … استفاده میشود.
سود پرک در استخراج و آبکاری آلومینیوم
این ترکیب قلیایی (بازی یا ضد اسیدی) برای آبکاری قطعات آلومینیومی به کار برده میشود. برای حل کردن سنگ معدن بوکسیت و به دست آوردن رسوب اکسید آلومینیوم یا آلومینا نیز از هیدروکسید سدیم استفاده میشود.
کاربرد سود پرک در فرآیندهای شیمیایی
سود سوزآور به عنوان ماده اولیه در تولید بسیاری از محصولات شیمیایی همچون مواد پلاستیکی، مواد پوششی، چسب، حلال، رنگ و جوهر و تولید علف کش کاربرد دارد.
کاربرد سودپرک در پتروشیمی و پالایشگاه
اکتشاف نفت، تولید و فرآوری نفت و گاز طبیعی از دیگر کاربردهای هیدروکسید سدیم هستند.
کاربرد سودپرک در تولید سوخت و انرژی تجدیدپذیر
در تولید پیلهای سوختی و همینطور تولید رزینهای اپوکسی که در تولید توربینهای بادی کاربرد دارند، سود پرک استفاده میشود. این ترکیب شیمیایی همچنین هنگام تولید متیل سدیم و در نهایت برای تولید بیودیزل و بیواتانول برای تنظیم PH به کار میرود.
دیگر صنایعی که سود پرک در آنها کاربرد دارد:
- صنعت سرامیک
- صنعت آرایشی و بهداشتی
- صنعت الکل
- صنعت بازیافت لاستیک
- صنعت حفاری
- صنعت کارتن سازی
- خودروسازی
- خنثی کردن اسید باتری
- شستشوی تانکرهای سوخت و نفت
- تعیین غلظت اسیدهای مختلف در آزمایشگاه
روش تولید سود پرک
تولید این ماده در مصر باستان با واکنش دادن سدیم کربنات و آهک هیدراته انجام میشد. کمکم روشهای دیگری (همچون روش سالوی در سال 1861) جایگزین شد. امروزه استفاده از فرآیند کلروالکالی بهترین روش تولید سودپرک به صورت صنعتی است. در این روش محلول کلرید سدیم با کمک یکی از غشاهای دیافراگمی، غشایی و یا جیوهای الکترولیز شده و محصولNaOH، هیدروژن و کلر تولید میشود.
تولید سدیم هیدروکسید به روش کلروالکالی (الکترولیز نمک طعام NaCl)
فرایند کلروالکالی در واقع الکترولیز نمک معمولی و یا همان سدیم کلرید است. بطور کلی سه روش برای تولید کاستیک سودا و کلر از آبنمک وجود دارد:
- سل غشایی
- سل دیافراگمی
- سل جیوه ای
در هر سه روش، یک محلول نمک تحت تاثیر یک جریان مستقیم الکتریسیته قرار میگیرد و یونهای کلرید را به کلر عنصری تبدیل میکند. واکنش کلی به این صورت است :
2NaCl + 2H2O → Cl2 + H2 + 2NaOH
بهروزترین روش، فرایند سل غشایی است که مزایای اقتصادی و محیط زیستی بیشتری نسبت به دو روش دیگر دارد. البته در هر سه تکنولوژی کلر در قسمت آند و هیدروژن همراه با NaOH در قسمت کاتد (یا در یک راکتور جداگانه در سل جیوه ای) تولید میشوند. مهمترین تفاوت این تکنولوژیها، روش جداسازی جریانهای آنولیت و کاتولیت برای جلوگیری از مخلوط شدن آنهاست.
- در فرایند دیافراگمی به وسیله یک جداکننده (separator) این عمل انجام میشود.
- در فرایند غشایی یک غشای تبادل یونی، این کار را انجام میدهد .
- در فرایند جیوهای نیز خود کاتد با تشکیل آلیاژی از سدیم و جیوه به عنوان جدا کننده عمل میکند ، که بعدا در یک راکتور مجزا، برای تشکیل H2 و NaOH با آب واکنش میدهد .
در این تکنولوژیها محصول نهایی ترکیبی از سدیم هیدروکسید و آب است که برای تبدیل به سود پرک باید مراحل اضافه ای نیز انجام شود.
انواع مختلف هیدروکسید سدیم کدامند؟
این ماده شیمیایی به شکل مایع و جامد تولید میشود که هریک برای استفاده در موارد خاصی مناسب است. نمونه جامد این ماده به اشکال مختلفی مانند پرک، پودر و گرانول تولید میگردد. در این بین، گرانولها خلوص بیشتری دارند و به همین دلیل در صنایع حساستری همچون داروسازی و پزشکی به کار میروند.
تفاوت سودپرک و سود مایع در چیست؟
- درصد خلوص سود مایع 55%
- درصد خلوص سود پرک 98%
نکات ایمنی سودپرک یا سود سوز آور
سود مایع در تمام غلظتها مادهای بهشدت خورنده است که تماس با آن ممکن است باعث سوختگیهای شدید بر روی پوست و چشم شود. تماس کاستیک سودا با چشم حتی برای چند ثانیه میتواند منجر به آسیبهای جدی و چه بسا نابینایی شود؛ تماس کوتاه سود مایع با پوست نیز خطر سوزش شدید یا سوختگی شیمیایی در پی دارد.
در صورتی که سود کاستیک، سود پرک با بدن در تماس قرار گرفت، باید سریعا محل تماس را با آب جاری بشویید. همچنین تمامی کارکنان باید پیش از کار با این ماده شیمیایی از محل قرارگیری فواره چشمشوی و دوش ایمنی اطلاع داشته باشند.
شرکت های تولیدکننده سود پرک در ایران و جهان
چین، آلمان و عربستان کشورهای تولید کننده سودپرک هستند. در ایران نیز شرکتهایی همچون پتروشیمی بندر امام، کلران، نیرو کلر، کلرو پارس، پترو گوهر و … تولیدکننده این ماده هستند.
بهترین تولید کنندگان سود پرک در ایران
شرکت کلران و پتروشیمی بندر امام بهترین تولید کنندگان سود پرک در ایران محسوب میشوند.
قیمت خرید و فروش سودپرک در ایران به چه عواملی بستگی دارد؟
حجم محصول، درصد خلوص، نرخ ارز و شرکت تولیدکننده به طور کلی از عوامل بسیار مهم در تعیین قیمت مواد شیمیایی هستند؛ قیمت سودپرک|هیدروکسید سدیم نیز تحت تاثیر این موارد است.
فروش سود پرک در ایران
از طریق شرکتهای بازرگانی بورس کالای مواد شیمیایی میباشد. شما میتوانید از بازرگانیهای معتبر همچون شرکت پترو آلتون تجهیز تمامی مواد اولیه شیمیایی را به صورت عمده و با تضمین دریافت کنید.
There are no reviews yet.