آمونیاک چیست؟
آمونیاک (ammonia) با فرمول شیمیایی NH3 یک گاز بی رنگ با بوی تند و تیز است که به راحتی تحت فشار متراکم می‌شود و به مایع بی رنگ و شفاف تبدیل می‌گردد.
گاز آمونیاک خاصیت تحریک کنندگی بالا دارد. این ماده به راحتی در آب حل می‌شود و محلول آمونیوم هیدروکسید را تشکیل می‌دهد که بسیار تحریک کننده بوده و باعث سوختگی می‌شود. آمونیاک را می‌‌توان از منابع طبیعی و مصنوعی تهیه کرد.
ساختار مولکولی آمونیاک :
جدول مشخصات فنی آمونیاک مایع :
|
جرم مولی آمونیاک |
17.03 گرم بر مول |
|
میزان خلوص |
بیش از 25 درصد |
|
نقطه جوش آمونیاک |
24.7 درجه سانتی گراد |
|
نقطه ذوب |
91.5- درجه سانتی گراد |
|
دانسیته |
0.903 گرم بر سانتی متر مکعب |
| شکل ظاهری |
مایع بی رنگ همراه با بوی خیلی تند |
جدول مشخصات فنی آمونیاک گازی:
|
حالت |
گاز |
|
جرم مولی استاندارد |
17.03گرم بر مول |
|
نقطه ذوب |
77.73- درجه سانتی گراد |
|
نقطه جوش |
33.34- درجه سانتی گراد |
|
دمای خود اشتعالی |
651درجه سانتی گراد |
کاربردهای آمونیاک در صنایع
کاربرد آمونیاک در کشاورزی
اصلی‌ترین کاربرد آمونیاک در تولید کود است که نقش بسزایی در رشد محصولات کشاورزی دارد. بهترین گزینه برای تولید کود و تامین نیترات مورد نیاز گیاهان، آمونیاک است.
کاربرد آمونیاک در شوینده ها
در صنعت مواد شوینده آمونیاک به عنوان یک پاک کننده برای از بین بردن لکه ها و ضدعفونی کردن سطوح استفاده می‌شود.
کاربرد آمونیاک در معدن
استفاده در استخراج نیکل و روی و در تصفیه آب و کنترل الودگی هوا
کاربرد آمونیاک در کارخانجات یخ سازی
کاربرد آمونیاک در نقش خنک کننده صنعتی
آمونیاک به علت ویژگی‌های تبخیر، برای خنک کنندگی بسیار مفید است و به صورت خشک به خاطر بهره وری بالای انرژی و هزینه کم در کاربردهای برودتی صنعتی استفاده می‌شود.
کاربرد آمونیاک به عنوان خنک کننده: آمونیاک توانایی جذب مقدار قابل توجهی گرما از محیط اطراف را دارد که آن را در تجهیزات تهویه مطبوع کاربردی می‌نماید.
کاربرد آمونیاک در صنایع نساجی
آمونیاک به عنوان یک ماده کمکی در صنایع نساجی، در فرآیند رنگبری پارچه‌ها کاربرد دارد زیرا باعث افزایش جذب رنگ در بافت پارچه شده و رنگ‌ها را بهتر نشان خواهد داد.
کاربرد آمونیاک در صنایع کاغذسازی
برای خمیر چوب و به عنوان ماده پراکنده کننده پروتئین شیر (Casein) در پوشش‌های کاغذ از آمونیاک مایع یا گاز استفاده می‌شود.
کاربرد آمونیاک در داروسازی:
آمونیاک در تولید مواد دارویی نیز کاربرد دارد.
MSDS و خطرات آمونیاک:
آمونیاک مایع و غلیظ بسیار خطرناک است و خاصیت سوزانندگی دارد. این ماده وقتی در تماس با پوست، چشم یا دهان قرار گیرد، در اثر واکنش با رطوبت موجود در بافت‌ها، ماده ای سوزاننده به نام امونیوم هیدروکسید تولید میکند که باعث آسیب به لیپیدهای موجود در غشای سلول می‌شود و التهاب ایجاد میکند. بلعیدن این ماده نیز می‌تواند درد شدید در ناحیه شکم ایجاد کند.
در صورت تماس این ماده با چشم، باید با مقدار آب زیادی شسته شود.
شرایط نگهداری آمونیاک:
در شرایط نرمال نگهداری، با توجه به اینکه این محصول پایدار است، واکنش مضر و مخربی رخ نمی‌دهد. برای ایجاد شرایط مناسب باید به نکات زیر توجه کنید:
- در مکانی با تهویه مناسب و به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود.
- در محیطی به دور از شعله یا جرقه احتمالی نگهداری شود.
- به دور از مواد ناسازگار مانند اکسید کننده‌ها و فلزات زرد همچون برنج و مس نگهداری شود.
- ظروف نگهداری آمونیاک نباید تحت فشار، برش، جوشکاری و لحیم کاری قرار گیرد.
- برای حمل و نقل از چرخ دستی استفاده کنید و از غلتاندن یا کشیدن سیلندرها خودداری نمایید.
روش تولید آمونیاک:
N2(g) +3H2(g) ⇌ 2NH3(g)
معروفترین تولیدکنندگان آمونیاک در ایران:
- پتروشیمی رازی
- پروشیمی خراسان
- پتروشیمی شیراز
- پتروشیمی کرمانشاه
- پتروشیمی مسجد سلیمان
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.